Bruksizm
Halk arasında diş gıcırdatma olarak da bilinen Bruksizm, çiğneme kaslarının gece ve/veya gün boyu sürdürdüğü aktivite ile meydana gelen diş gıcırdatmaları ve sıkmaları durumudur. Yapılan araştırmalarda bruksizmin meydana gelmesindeki en önemli faktörün stres olduğu belirlenmiştir. Aşırı sinirli, hassas kişiler ve malokluzyon olarak adlandırılan dişlerin diziliş ve sıralanışındaki bozukluklar bruksizmin oluşmasındaki diğer sebeplerden bazılarıdır.
Diş gıcırdatma problemi yalnızca yetişkinlerde görülen bir sorun değildir. Çocuklar da özellikle karışık dişlenme dediğimiz süt ve sürekli dişlerin bir arada olduğu dönemde, uyku esnasında veya gün içinde dişlerini gıcırdatırlar.
Bruksizm Belirtileri Nelerdir?
- Uyku partnerini uyandıracak kadar gürültülü olabilecek diş gıcırdatmaya bağlı ses,
- Aşınmış diş minesinden dolayı dişin daha hassas dokularının (dentin, sement) ortaya çıkması, dişlerde kırık ve çatlak,
- Diş dokularının aşınmasına bağlı hassasiyet durumunun gözlenmesi,
- Dişlerin aşınmasına bağlı diş boylarının kısalması alt yüz yüksekliğinin azalması ve yaşlı bir yüz ifadesi,
- Kulak önünde ,eklemde ve baş da ağrı,
- Uyku bozuklukları, yorgunluk
- Yanak içinde belirgin izler.
bruksizmin başlıca belirtileri arasında gösterilmektedir.
Bruksizm Tedavi Edilmediğinde Ne Tür Sorunlara Yol Açar?
Bruksizm’de dişleriniz üzerindeki kuvvet normal çiğneme sırasındaki kuvvetten çok daha fazladır. Bu nedenle dişlerin etrafındaki dişetlerinde ve dişi çevreleyen kemiklerde hasara, zaamn içinde dişlerde sallanmaya, düzleşmiş veya aşınmış dişlere neden olabilmektedir. Ayrıca diş gıcırdatmanın ilerlemesi durumunda kas boylarının kısalmasına bağlı ağzı açamada kısıtlılık ve çene kitlenmesi gibi rahatsızlıklarda yaşanabilmektedir.
Bruksizmin Uykuyla İlişkisi Nedir?
Kişilerin uykunun hangi safhasında dişlerini daha çok gıcırdattıkları konusunda yapılan araştırmalarda farklı bulgulara rastlanmaktadır. Yapılan araştırmalar REM fazında meydana gelen bruksizmin daha yıkıcı etkisi olduğunu göstermektedir. Proprioseptif ve koruyucu reflekslerin bu fazla bastırılmış olması buna neden olarak ileri sürülmektedir.
Bruksizm Tedavi Edilebilir mi?
Bruksizm tedavi edilebilir bir hastalıktır. Tedavinin amacı dişlerde çene ekleminde oluşabilecek kalıcı zararları önleyerek, ağrının ortadan kaldırılmasıdır. İstemsizce ve psikolojiye bağlı olarak geliştiği için öncelikle stres faktöründen kurtulmak gerekmektedir. Bunun yanısıra gıcırdatmaya neden olan dişsel problemler ortadan kaldırılmalıdır. Ardından dişler koruma altına alınmalıdır.
Bruksizm tedavisinde dişleri korumak için kişiden kişiye göre değişen akrilik plaklar kullanılmaktadır. Uyku sırasında dişlerin birbirleri ile temasını engellemek amacıyla alt ve üst çene dişlerinin arasına yerleştirilerek kullanılan gece koruyucuları, diş gıcırdatması semptomatik tedavisinde kullanılan en önemli araçtır. Bunun yanısıra çiğneme kaslarına uygulanan botoks işlemi de günümüzde yaygın olarak kullanılmaktadır.